
مانند بسیاری از جنبه های رفتار و شناخت انسان ، هوش (intelligence) یک ویژگی پیچیده (complex trait) است و تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار می گیرد.
مطالعه هوش چالش برانگیز است، تا حدی به این دلیل که می توان آن را به روش های مختلف تعریف و اندازه گیری کرد. بیشتر تعاریف هوش شامل توانایی یادگیری از تجربیات و سازگاری با محیط های در حال تغییر است. عناصر هوش شامل توانایی استدلال، برنامه ریزی، حل مشکلات، تفکر انتزاعی و درک ایده های پیچیده است. بسیاری از مطالعات به اندازه گیری هوش به نام ضریب هوشی یا IQ (intelligence quotient) متکی هستند.
محققان مطالعات زیادی را برای جستجوی ژن هایی انجام داده اند که بر هوش تأثیر می گذارند. از آنجایی که تفکیک تأثیرات ژنتیک و محیطی برای صفتی مانند هوش دشوار است، این مطالعات می توانند پیچیده باشند. بسیاری از این مطالعات بر شباهت ها و تفاوت های ضریب هوشی در خانواده ها (به ویژه با توجه به فرزندخواندگی و مطالعه دوقلوها) متمرکز شده اند.
مطالعات دیگر برای تعیین اینکه آیا مناطق خاصی از ژنوم با ضریب هوشی مرتبط است یا خیر، تغییرات را در کل ژنوم بسیاری از افراد بررسی کرده اند. رویکردی با عنوان مطالعات ارتباط گسترده ژنوم (genome-wide association studies or GWAS) شناخته می شود. مطالعات نشان داده اند که هوش دارای یک جزء ژنتیکی است، اما در این بررسی به طور قطعی هیچ ژن واحدی که نقش عمده ای در تفاوت در هوش داشته باشد، شناسایی نشده است. این احتمال وجود دارد که ترکیبی شامل ژن های زیادی وجود داشته باشد که هر کدام فقط سهم کوچکی در هوش فرد دارند. زمینه های دیگری که به هوش کمک می کنند، مانند حافظه و توانایی کلامی، شامل عوامل ژنتیکی اضافی هستند. تأثیرات ژنتیکی بر هوش یک حوزه تحقیقاتی مداوم است.
هوش همچنین به شدت تحت تأثیر محیط است. در طول رشد کودک، عواملی شامل محیط خانه و فرزندپروری، آموزش و در دسترس بودن منابع یادگیری، و مراقبت های بهداشتی و تغذیه به تعیین هوش کمک می کنند.
محیط و ژن های فرد بر یکدیگر تأثیر می گذارند و جدا کردن اثرات محیط از ژنتیک می تواند چالش برانگیز باشد. به عنوان مثال، اگر سطح هوش یک فرد مشابه والدینش باشد، آیا این شباهت به دلیل عوامل ژنتیکی منتقل شده از والدین به فرزند، به دلیل عوامل محیطی مشترک، یا (به احتمال زیاد) به دلیل ترکیبی از هر دو است؟ واضح است که هر دو عامل محیطی و ژنتیکی در تعیین هوش نقش دارند.