برخی زوجین بنا به دلایل مختلف شخصی، فرهنگی یا اجتماعی خواهان داشتن فرزندی با جنس خاص (پسر یا دختر) یا ایجاد تعادل جنسیتی در خانواده هستند.
با استفاده از روش های درمان کمک باروری، این فرصت وجود دارد که با روش‌های علمی، جنسیت جنین تعیین شود.
در کلینیک ژن، تعیین جنسیت از طریق روش تست ژنتیک پیش از لانه گزینی (Preimplantation Genetic Testing – PGT) و با تکنیک هیبریداسیون در جای فلورسنت (Fluorescent Insitu Hybridisation – FISH) انجام می‌شود.
تکنیک PGT برای تعیین جنسیت چیست؟
این تکنیک به معنی استفاده از روش های کمک باروری مانند IVF یا ICSI و بررسی جنسیت با استفاده از تکنیک PGT یا تشخیص ژنتیک پیش از لانه گزینی می باشد.
- IVF یا ICSI : فرآیندی که در آن تخمک و اسپرم در محیط آزمایشگاه ترکیب شده و جنین تشکیل می‌شود.
- PGT (آزمایش ژنتیک پیش از لانه‌گزینی): بررسی ژنتیکی جنین‌های ایجادشده قبل از انتقال به رحم
این دو روش در کنار هم، امکان انتخاب جنسیت با دقت بسیار بالا (نزدیک به ۱۰۰% ) را فراهم می‌کنند.
مزایای تعیین جنسیت به روش PGT
- تشخیص جنسیت با دقت بالا و میزان خطای کم.
- امکان برنامه‌ریزی برای جنسیت فرزند بر اساس ترجیحات اخلاقی و خانوادگی.
- امکان مشخص شدن جنسیت جنین قبل از بارداری (برخلاف روش‌های دیگر که جنسیت در دوران بارداری تشخیص داده می شود.).
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه.
- احترام به حق زندگی جنین با انتخاب پیش از لانه‌گزینی.
مراحل تعیین جنسیت به روش PGT
- مشاوره ژنتیک: در یک جلسه مشاوره ژنتیک ابتدا زوجین از نظر ریسک ابتلای فرزندان به بیماری های ژنتیکی مورد ارزیابی قرار می گیرند و همچنین با جزییات تکنیک ژنتیکی تعیین جنسیت آشنا می شوند. در صورت عدم وجود ممنوعیت ژنتیکی، زوجین جهت شروع اقدامات درمانی به کلینیک های زنان و مردان معرفی می شوند.
- ویزیت های تخصصی کلینیک زنان و مردان: زوجین جهت بررسی امکان استفاده از این تکنیک تحت نظر متخصصین زنان و مردان مورد ارزیابی های تخصصی قرار می گیرند
- تحریک تخمک‌گذاری: تجویز داروهای هورمونی برای خانم برای تولید چندین تخمک سالم متناسب با شرایط بالینی و آزمایشگاهی
- برداشت تخمک‌ها: طی فرآیندی کوتاه تحت بیهوشی سبک (حدود ۲۰ دقیقه) تخمک ها از بدن خانم خارج می شوند.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF-ICSI): با ترکیب تخمک و اسپرم در محیط کنترل‌شده آزمایشگاه توسط متخصص جنین شناسی، فرآیند لقاح انجام شده و جنین ها تشکیل می شوند.
- رشد جنین ها در محیط آزمایشگاه: جنین ها به مدت ۳ روز در محیط آزمایشگاه رشد می کنند
- بیوپسی از جنین ها: در روز سوم بعد از تشکیل جنین، بیوپسی (جدا کردن یک سلول از جنین) انجام می شود.
- تست PGT: بررسی جنسیت جنین با تکنیک FISH یا رنگ آمیزی کروموزم های X و Y
- انتقال جنین: در صورت تشخیص وجود جنین با جنسیت موردنظر، این جنین به رحم مادر منتقل می‌شود.
فرآیند تعیین جنسیت چه مدت طول می کشد؟
در صورتیکه براساس نظر متخصصین زنان یا مردان، درمان ویژه ای برای آقا یا خانم مورد نیاز نباشد، فرآیند در حدود یک و نیم الی دو ماه زمان نیاز دارد.
آیا در صورت استفاده از این روش قطعا و صددرصد صاحب فرزند با جنس دلخواه خواهیم شد؟
احتمال عدم موفقیت بنا به دلایل مختلف مانند عدم وجود جنین با جنس دلخواه، شناسایی جنین هایی با تعداد غیر طبیعی از کروموزم ها، مشکلات تکنیکی در تعیین جنسیت جنین ها یا عدم بارداری بعد از انتقال جنین به رحم مادر وجود دارد.
آیا احتمال اشتباه در جنسیت اعلام شده وجود دارد؟
در صورتیکه که انتخاب جنسیت از طریق پی جی دی در یک مرکز معتبر و توسط افراد صاحب نظر و از طریق تکنیک FISH انجام گیرد دقت تکنیک ژنتیکی بسیار بالا و تقریبا صد در صد است. با این وجود از آن جا که این روش نیازمند همکاری چندین گروه تخصصی می باشد در صورتیکه در گرو های دیگر خطایی در انتخاب، شماره گذاری و یا انتقال جنین ها اتفاق افتد از نظر تئوری امکان اندکی برای تشخیص اشتباهی جنسیت وجود دارد که می بایست مد نظر قرار گیرد و خانواده ها از آن مطلع باشند.
این تکنیک گامی ارزشمند در پیشرفت علم درمان ناباروری است که این امکان را به والدین می‌دهد تا با دانش و آگاهی، انتخاب‌های بهتری در زمینه تولید مثل انجام دهند. با توجه به مزایا و معایب موجود، تصمیم برای استفاده از این روش باید بر اساس مشاوره های دقیق پزشکی و توجه به شرایط فردی هر خانواده اتخاذ شود.
در صورت تمایل به دریافت مشاوره ژنتیک یا نیاز به انجام تست ژنتیک، جهت هماهنگی و تعیین نوبت مراجعه اینجا را کلیک کنید.
