مطالب مرتبط:
مانند بسیاری از جنبه های صفات انسانی، راست دست یا چپ دست بودن، یک صفت پیچیده (complex trait) است و به نظر می رسد تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله ژنتیک و محیط است.
راست دست یا چپ دست بودن، تمایل به مهارت و راحت تر بودن در استفاده از یک دست به جای دست دیگر برای کارهایی مانند نوشتن و پرتاب توپ است. اگرچه این درصد در سراسر جهان متفاوت است، اما در کشورهای غربی، ۸۵ تا ۹۰ درصد مردم راست دست و ۱۰ تا ۱۵ درصد مردم چپ دست هستند. دست های مختلط یا Mixed-handedness (ترجیح دادن دست های مختلف برای کارهای مختلف) و ambidextrousness یا توانایی انجام وظایف به یک اندازه خوب با هر دو دست، غیر معمول است.
ترجیح دست در اوایل کودکی به طور فزاینده ای آشکار می شود و در طول زندگی ثابت می ماند. با این حال ، اطلاعات کمی در مورد مبنای بیولوژیکی آن وجود دارد. ترجیح دست احتمالا به عنوان بخشی از فرآیند رشد بوجود می آید که سمت راست و چپ بدن را متمایز می کند. به طور خاص، به نظر می رسد راست دست یا چپ دست بودن به تفاوت بین نیمه راست و چپ مغز مربوط می شود. نیمکره راست حرکت سمت چپ بدن را کنترل می کند، در حالی که نیمکره چپ، حرکت سمت راست بدن را کنترل می کند.
در ابتدا تصور می شد که یک ژن واحد این صفت را کنترل می کند. با این حال، مطالعات جدیدتر نشان می دهد که ژن های متعدد، شاید تا ۴۰ ژن، در این ویژگی نقش دارند. هر یک از این ژن ها احتمالا به خودی خود اثر ضعیفی دارند، اما با هم نقش مهمی در ایجاد صفت دارند. مطالعات نشان می دهد که حداقل برخی از این ژن ها به تعیین عدم تقارن کلی راست و چپ بدن کمک می کنند که از مراحل اولیه رشد شروع می شود. تا کنون، محققان تنها تعداد کمی از ژن هایی را که تصور می شود بر راست دست یا چپ دست بودن تأثیر می گذارند، شناسایی کرده اند. مطالعات نشان می دهد که عوامل دیگری نیز در این صفت نقش دارند. محیط دوران بارداری و تأثیرات فرهنگی ممکن است از عوامل موثر باشد.
مانند بسیاری از صفات پیچیده ، راست دست یا چپ دست بودن الگوی ساده ای از وراثت ندارد. فرزندان والدین چپ دست بیشتر از فرزندان والدین راست دست، چپ دست هستند. با این حال، از آنجایی که شانس کلی چپ دست بودن نسبتا کم است، اکثر فرزندان والدین چپ دست، راست دست هستند. دوقلوهای همسان بیشتر از دوقلوهای غیر همسان (یا سایر خواهر و برادرها) راست دست یا چپ دست هستند، اما بسیاری از دوقلوها ترجیحات دست متفاوت دارند.